همانطور که همه ما می‌دانیم، ضایعات آهن و فلزات بخش عظیمی از بازار آهن را تشکیل می‌دهد. ضایعات که با نام آهن قراضه به مواد قابل بازیافت نیز شناخته می‌شود در صنعت‌های گوناگون تولید می‌شوند؛ برای مثال ضایعات فلزات در صنعت خودروسازی یا ساختمان سازی، برخلاف زباله ها قیمت ضایعات بسیار بیشتر بوده و ارزش بالایی دارد.
ضایعات آهن چیست؟
در واقع ضایعات همان قراضه‌های آهن هستند که به عنوان مهم‌ترین منبع برای تامین ماده اولیه بسیاری از مقاطع فولادی بشمار می‌روند و همچنین جهت کوره قوس الکتریکی قراضه‌ها، استفاده می‌شود. به عبارتی دیگر، موادی که قابلیت بازیافت داشته باشند، ضایعات نام می‌گیرند.
باید به این نکته توجه داشت که چیزی در نزدیک به 10 تا 15 درصد مصالح مورد استفاده در ساختمان‌سازی، ضایعات غیرفلزی همچون چوب و آجر هستند. پسماندهایی همچون قراضه آهن، مس، چدن، آلومینیوم و غیره قابلیت بازیابی داشته و به همین سبب، جهت خرید آن متقاضیان زیادی وجود دارد.
ضایعات آهن چگونه تولید می‌شوند؟
ضایعات آهن را می‌توان توسط وسایل مورد استفاده انسان‌ها و یا صنایع و کارخانه‌ها تولید شوند. تکه‌های اضافی و قطعات تراش‌خورده در کارخانه‌ها، با نام قراضه، جمع‌آوری می‌شوند. آهن‌آ‌‌لاتی که در ساختمان‌سازی بکار می‌روند، پس از فرسودگی و گذشت عمر مفیدشان، به عنوان ضایعات آهنی استفاده می‌شوند. سال‌های گذشته، حجم ضایعات قراضه بسیار زیاد بوده و فروش این محصول بر اساس وزن است.
با این وجود که قیمت فلزات غیر آهنی، از فلزات آهنی کمتر است، اما حجم بازیافت آن‌ها بسیار بالاترست. ضایعات را در یک محیط باز، همچون انبار جمع آوری می‌کنند. در چند سال اخیر، قیمت ضایعات آهن و آهن‌قراضه در بازارهای جهانی، نقش بسزایس داشته و در صنایع مختلفی می‌توان از آن‌ها استفاده نمود.
معرفی روش‌های کنترل کیفیت ورق فولادی
منابع ضایعات آهن
منابع جمع آوری ضایعات به شرح زیر است:
قراضه های برگشتی خط تولید
همانطور که از نام قراضه‌های برگشتی پیداست، این نوع ضایعات ضایعاتی هستند که از خط تولید عملیات فولادسازی و نوردسازی تولید می‌شوند که از بهترین قراضه‌ها بشمار می‌روند و با کمی دستکاری بوسیله برشکاری می‌توان آن‌ها را در کوره قوس مصرف کرد اما این موضوع درباره اغلب قراضه‌های برگشتی صدق نمی‌کند؛ زیرا برخی قراضه‌ها همچون خرسک‌ها و ته تاندیش‌ها آلودگی بالایی داشته و نیاز به پاکسازی خواهند داشت.
قراضه های خریداری شده
قراضه های خریداری شده به عنوان ضایعات قراضه‌هایی محسوب می‌شوند که از فروشندگان قراضه خریداری می‌شوند و قراضه‌ها ممکن است از کالای تجاری همچون خودروها و لوازم خانگی و یا از تجهیزات صنعتی، ساختمان‌ها و پل‌ها باشند. قراضه‌های خریداری شده عملیات آماده سازی نیاز دارند. به طور مثال قراضه‌های حاصل از صنعت ساختمان سازی نیاز به آماده سازی بیش‌تری خواهند داشت.
چرا استفاده از ضایعات آهن از اهمیت بالایی برخوردار است؟
بازیافت مواد مختلف و حفظ محیط زیست بسیار خائز اهمیت است. در ادامه به مزایایی که بازیافت برای محیط زیست دارد، اشاره خواهیم نمود:
- کاهش آلودگی هوا
- صرفه جویی در انرژی
- کاهش آلودگی منابع آب
- صرفه جویی در استفاده از منابع
- صرفه جویی در مصرف منابع آبی
- صرفه جویی در بکارگیری مواد خام
کاربردهای ضایعات آهن
کاربرد در آثار هنری
به طور معمول با استفاده از آهن قراضه می‌توان مواردی اعم از مجسمه ها، آثار هنری، نیمکت پارک و مناطق تفریحی را ساخت و همچنین اینکار بسیار مقرون به صرفه تر از استفاده از مواد خام اولیه محسوب می‌شود. به این علت که به عنوان مثال قیمت ورق سیاه ساخته شده با ضایعات آهن در مقایسه با ورق ساخته شده با مواد اولیه خام کمتر است.
ساخت باتری
بخش بزرگی از سخت باتری‌های خودرو و باتری‌های معمولی از طریق ضایعات تامین می‌شود؛ چرا ک به این دلیل که بسیار اقتصادی تر بوده و قیمت محصول نهایی بسیار پایین‌تر تمام می‌شود.
ساخت لوازم خانگی
از دیگر مواردی که با استفاده از ضایعات آهن ساخته می‌توان ساخت مبلمان، نیمکت، برخی ظروف خواهند بود.
سخن پایانی
اغلب افراد بر این باورند که ضایعات آهن استفاده خاصی ندارند. همه ما از سنین کودکی به یاد داریم که بسیاری از افراد دوره‌گرد در شهر، درخواست خرید این محصول را داشته‌اند. اما هیچ‌گاه اطلاع دقیقی از کاربرد آن نداشتیم. در این مقاله به برخی از کاربردهای این محصول با ارزش پرداختیم.
